De wetgever heeft een speciaal regime willen voorbehouden voor deze personen die slechts sporadisch bewakingsactiviteiten voor de eigen organiserende vereniging uitoefenen. De bedoeling is verenigingen in de mogelijkheid te stellen met eigen leden de veiligheid te verzekeren bij de uitoefening van bepaalde activiteiten. Men noemt dit het "vrijwilligersregime".

Anderzijds heeft de wetgever praktijken willen voorkomen waarbij hondenclubs, organisaties voor gevechtssporten, bodybuildingcentra, e.d. voor derden bewakingsdiensten zouden uitvoeren en op deze wijze een mogelijke bedreiging kunnen vormen voor de openbare orde. Wie voor bewakingsopdrachten beroep wil doen op derden kan hiervoor enkel terecht bij een bewakingsonderneming, hiertoe vergund in het kader van de bewakingswet.

Precies daarom geldt de figuur van het vrijwilligersregimei slechts in de vorm van een interne bewakingsdienst, die uitsluitend activiteiten van persoonscontrolei en/of verkeersbegeleiding uitoefent en is de organisatie van deze security slechts mogelijk met eigen leden of althans met personen die een aanwijsbare band hebben met de organisatoren. Deze band is evident voor de werkelijke leden van een vereniging, maar is ook aanwezig, bijvoorbeeld voor de leden van een oudervereniging van een school, voor een supportersclub van een sportploeg of een vereniging van gewezen leiders van een jeugdbeweging.

Toepassingsgebied

Bewakingsactiviteiten kunnen slechts onder het vrijwilligersregimei worden uitgeoefend indien cumulatief voldaan is aan volgende voorwaarden:

• het gaat uitsluitend om de uitoefening van activiteiten van persoonscontrolei en verkeersbegeleiding;
• de personen die voor bewakingsactiviteiten worden ingezet zijn leden van de organiserende vereniging, die als het ware onder de vorm van interne bewakingsdiensti optreden. Men kan op dit stelsel dus niet terugvallen voor de organisatie van diensten aan derden;
• de activiteiten mogen slechts door de organisator sporadisch worden georganiseerd – hiermee wordt een frequentie geviseerd die drie tot viermaal per jaar niet overschrijdt;
• de personen die bewakingsactiviteiten uitoefenen mogen dit slechts sporadisch doen, daarom kunnen professionele bewakingsagenten nooit optreden als "vrijwilliger";
• ze mogen dit enkel gratis doen, ze kunnen ook geen vergoeding in natura of fooieni ontvangen.

Persoonsvoorwaarden

De vrijwilligers die worden ingezet moeten aan volgende voorwaarden voldoen:

• bepaalde veroordelingeni niet hebben opgelopen en voldoen aan de veiligheidsvoorwaarden, nodig voor het uitoefenen van deze functie;
• gedurende tenminste drie jaar hun wettige hoofdverblijfplaats hebben in België;
• bepaalde beroepen niet uitoefenen (privé-detective, wapenhandelaar) of activiteiten die doordat ze door een dergelijke vrijwilliger worden uitgeoefend een gevaar kunnen uitmaken voor de openbare orde;
• sinds vijf jaar geen lid geweest zijn van een politiedienst;
• de leeftijd van 18 jaar (voor de uitvoerders) en 21 jaar (voor de leiding van het vrijwilligersteam) bereikt hebben.

Een organisatie van vrijwilligers, die vormelijk gelijkt op een feitelijke interne bewakingsdienst, moet niet worden vergund, zoals dit het geval is voor de bewakingsondernemingi en de interne bewakingsdienst. Het volstaat dat de burgemeesteri van de gemeente waar de activiteiten plaats vinden of de burgemeesteri van de gemeente waar de activiteiten starten, in geval deze plaats vinden op het grondgebied van meerdere gemeenten, de toestemming heeft verleend voor het optreden van deze vrijwilligers. De aanvraag hiertoe zal gebeuren door de organisator die de burgemeesteri een lijst moet overmaken van de vrijwilligers die hij voorstelt om in te zetten voor security-opdrachten. De burgemeesteri wint, voorafgaand aan zijn beslissing, het advies in bij de korpschef van de lokale politie.

De vrijwilligers kunnen hun taken op dezelfde wijze uitoefenen als andere bewakingsagenten, die activiteiten van "persoonscontrole" of "verkeersbegeleiding" uitoefenen. Ze hebben dezelfde bevoegdhedeni en verplichtingen, met uitzondering van het uitoefenen van taken van "uitgangscontrole". Enkel bewakingsagenten van vergunde bewakingsondernemingen of vergunde interne bewakingsdiensten zijn bevoegd voor het uitoefenen van deze taak.

Regelgeving:
- Artikel 2, §1bis en 8,§6, tweede lid, b), van de wet.
- Omzendbrief van 19 november 1999 aangaande de inwerkingtreding van artikel 1, §1, 5° van de wet van 10 april 1990 op de bewakingsondernemingen, de beveiligingsondernemingen en de interne bewakingsdiensten.
- Omzendbrief van 7 maart 2001 betreffende de toepassing van de wet van 10 april 1990 op de bewakingsondernemingen, de beveiligingsondernemingen en de interne bewakingsdiensten bij de organisatie van evenementen.
- KB van 15 maart 2010.
- SPV 05.